Billy zette de provincie Antwerpen op stelten en zoog wekenlang alle media-aandacht naar zich toe. Zo was hij onbedoeld de perfecte bliksemafleider voor het Noord-Limburgse wolvenkoppel August en Noëlla. Nee, ‘wolvenroedel’, moesten we ondertussen zeggen, want wolvin Noëlla was op 27 april bevallen van minstens vier welpen. Het duurde een hele tijd voor die op camerabeelden te zien waren, maar zodra welpen 6 tot 8 weken oud zijn, worden ze mobiel en kun je gaan uitkijken naar de eerste beelden.
Die beelden kwamen er uiteindelijk op 23 juni. “Deze beelden werden met wildcamera’s in de omgeving van de nestlocatie geregistreerd en tonen ons vier speelse welpen,” vertelde een opgetogen minister Zuhal Demir. “Dit is een historisch moment voor het natuurbeheer in Vlaanderen. Voor het eerst in 150 jaar zorgt de wolf voor nakomelingen in ons land. Het is hartverwarmend om de beelden van deze vier sloebers te zien.”
Helemaal correct was die mededeling niet, want ze ging al te gemakkelijk voorbij aan het feit dat wolvin Naya een jaar eerder ook al welpen had gekregen, maar dat moeder en jongen toen brutaal werden vermoord. De overheid houdt er niet van om aan haar fouten te worden herinnerd, ook al trof de nieuwe minister absoluut geen schuld in de zaak-Naya – die was eerder het gevolg van het wanbeleid van haar voorgangster. De wolvenwelpen van 2020 waren dus niet de eerste wolvenwelpen in Vlaanderen. Het waren wel de eerste die ooit het daglicht zagen en die over de Limburgse heide konden rennen, zoals het hoort.
“Ik hoop dat de Bosland Daltons, want zo noem ik ze graag, ongestoord mogen opgroeien,” vervolgde de minister. “Voor de naamgeving van de welpjes zou het ideaal zijn mochten het vier mannetjes zijn. Dan noemen we ze Joe, Jack, William en Averell, naar de bekende Dalton-broers uit de verhalen van Lucky Luke.”
De jagers zouden het maar niets vinden dat de welpen namen kregen, ‘want dat maakt ze immers sympathieker dan ze in werkelijkheid zijn’.
Algauw bleek dat het niet nodig zou zijn om vier namen te zoeken. Reeds in september 2020 werd aangekondigd dat het lot van een van de vier welpen onduidelijk was. Op prachtige videobeelden waren 3 speelse jonge wolven te zien, maar van de vierde ontbrak elk spoor. Tot 50% sterfte tijdens het eerste levensjaar is niet abnormaal, maar het is wel jammer dat niemand kan zeggen wat er gebeurd is met een van de best bewaakte wolvenwelpen ter wereld.
Voor een verkeersongeluk was het nog te vroeg en bovendien was het kadaver dan wel gevonden. Met tal van drukke verkeerswegen die door het territorium lopen, niet het minst de noord-zuidverbinding N74/N715 Eindhoven-Hasselt, was het risico wel reëel dat minstens een van de welpen het volgende voorjaar niet zou halen.
Ook illegale jacht blijft op de loer liggen, want in de zomer van 2020 lijkt het onderzoek naar de moord op Naya nauwelijks te zijn gevorderd, terwijl verschillende getuigen nochtans voor een ijzersterk dossier konden zorgen. Het is moeilijk om in deze omstandigheden het vertrouwen in politie en gerecht te behouden, maar toch doen we dat, omdat we weten dat de onderzoekers van zowel de federale gerechtelijke politie als de Natuurinspectie echt gedreven zijn om stappen vooruit te zetten.
Waar blokkeert het dan wel? Dat proberen we te weten te komen. Zolang de dader niet veroordeeld wordt, kan hij blijven postvatten op zijn hoogzit in Hechtel-Eksel en blijft het risico bestaan dat een van de wolven daar vroeg of laat voorbij loopt.
Maar het dient gezegd: dit jaar pakt de Vlaamse overheid de handhaving heel anders aan dan vorig jaar. Zo slap de handhaving was in 2019, zo krachtig is ze in 2020. Boswachters en natuurinspecteurs geven het beste van zichzelf om de welpen in alle rust te laten opgroeien. De nieuwe minister heeft ‘Big Brother in het bos’ beloofd en die belofte maakt ze grotendeels waar, zeker rond de nestsite van Noëlla en de welpen.
De minister kondigde ook een tijdelijk jachtverbod aan tot 31 augustus in alle terreinen binnen het wolvengebied die rechtstreeks onder het beheer van de Vlaamse overheid en/of Defensie vallen. Dat gaat in het bijzonder over Kamp Beverlo, het schietterrein Helchteren-Meeuwen (Pampa Range) en het door het ANB beheerde deel van het Pijnven in Hechtel-Eksel.
In tegenstelling tot de manier waarop het werd voorgesteld aan de pers, is dat echter geen homogeen, aaneengesloten gebied. Tussen de terreinen van het ANB in liggen nog tal van privégronden waarop jagers zich naar hartenlust kunnen uitleven. De lokale besturen pamperen de jagers door zich niet aan te sluiten bij het jachtverbod en te laten begaan in de gemeentebossen. Zelfs Natuurpunt wil blijkbaar het risico lopen dat de wolven worden afgeschoten in zijn eigen natuurreservaten.
Wat baat het dat de minister goedbedoelde maatregelen neemt als andere actoren die meteen ondergraven door soloslim te spelen en de jacht in andere delen van het wolvengebied toch toe te laten?
Maar nogmaals: in 2020 gaat het tenminste de goede kant op. Dat is voor een belangrijk deel te danken aan de nieuwe Vlaamse minister, die haar administratie duidelijk heeft gemaakt dat de speeltijd voorbij is. Ze heeft ook middelen beloofd voor de aanwerving van bijkomende natuurinspecteurs.
Het blijft alleen intriest dat de allereerste wolf in Vlaanderen – bovendien een modelwolf zoals we er nooit nog één zullen kennen – moest sneuvelen alvorens het geweer van schouder werd veranderd.
De dood van Naya zette heel wat in beweging. Je kunt je alleen afvragen waarom dat niet mogelijk was zónder dode wolf.